Waarover gaan de Bijbelboeken van het Oude Testament?

De Bijbel is niet één dik boek, maar een verzameling boeken in verschillende eeuwen geschreven door verschillende schrijvers. Voor een kort overzicht kun je doorklikken naar dit plaatje van de Internationale Bijbelbond. De eerste boekenkast en de bovenste plank van de tweede boekenkast bevatten de boeken van het Oude Testament, de rest vormt het Nieuwe Testament.

Hieronder volgt een heel korte beschrijving van de inhoud van elk boek van het Oude Testament, allemaal geschreven voordat Jezus Christus als mensenkind geboren werd. Voor enkele van deze Bijbelboeken is een uitgebreidere beschrijving beschikbaar (volg de link indien beschikbaar)

De Pentateuch: de vijf boeken van Mozes

• Genesis beschrijft de schepping van de wereld, de vroege geschiedenis van de mensheid en de zondvloed. Het bevat bovendien de levensgeschiedenissen van de aartsvaders van Israël, namelijk Abraham, Izaäk en Jacob.
• Exodus beschrijft hoe het volk Israël uit de slavernij in Egypte wordt bevrijd en hoe ze naar het beloofde land Kanaän reizen. Tijdens die tocht ontvangen ze de wet van God (de Thora) en bouwen ze een tabernakel (een verplaatsbaar heiligdom).
• Leviticus bevat gedetailleerde, ceremoniële wetten die het mogelijk maken dat zondige mensen in relatie leven met een heilig God.
• Numeri beschrijft hoe de Israëlieten 40 jaar lang door de woestijn zwierven, omdat ze God niet vertrouwden toen ze op het punt stonden het beloofde land binnen te trekken.
• Deuteronomium vertelt hoe Mozes de mensen nog een keer wijst op de wet van God voordat ze het land Kanaän binnengaan, en dan sterft.

De andere historische boeken

• Jozua vertelt hoe de Israëlieten, onder leiding van Jozua, het land Kanaän veroveren en zich er vestigen.
• Richteren of Rechters vertelt over Israël als natie voordat ze een koning hadden. We zien in deze periode een zich herhalend patroon van afval van de Heer, oordeel, bekering en herstel door bevrijding van hun vijanden om daarna weer af te vallen. Het gaat van kwaad tot erger.
• Ruth bevat de korte geschiedenis van Naomi en Ruth. De laatste was een weduwe uit een ander land die nieuw geluk vond in Israël en een voorouder werd van Israëls koninklijke familie.
• 1 en 2 Samuel beslaat de periode van Samuels leiderschap en de heerschappij van de eerste koningen van Israël, Saul en David. Saul blijkt een slechte vorst te zijn, maar zowel Samuel als David proberen God te dienen.
• 1 en 2 Koningen beslaat de periode vanaf Davids opvolger tot en met de latere koningen, die zich in meerderheid van de Heer afkeren. Uiteindelijk wordt het land verwoest en het volk in ballingschap gevoerd door de Babyloniërs als oordeel van God over hun afgoderij en ontrouw.
• 1 en 2 Kronieken geven een overzicht van de geschiedenis van Israël, te beginnen bij Adam en met een focus op de regering van David en de bouw van de tempel. Ook wordt beschreven hoe latere koningen zich van God afkeren en hun het volk tenslotte in ballingschap gaat en de tempel wordt verwoest.
• Ezra doet verslag van de terugkeer uit de ballingschap door een overblijfsel van het volk en de herbouw van de tempel in Jeruzalem.
• Nehemia doet verslag van ongeveer dezelfde periode vanuit het gezichtspunt van Nehemia die veel tegenstand en narigheid ondervindt bij zijn pogingen om de muren van Jeruzalem te herbouwen.
• Esther vertelt hoe een Joods meisje koningin van Perzië wordt en hoe het Joodse volk mede door haar toedoen van de ondergang wordt gered.

Poëzie en wijsheidsliteratuur

• Job vertelt hoe een godvrezend man met grote beproevingen te maken krijgt en worstelt met de vraag waar God in dit alles is door zijn situatie met zijn vrienden te bespreken.
• Psalmen is een verzameling van 150 liederen, voornamelijk door David geschreven. Sommige van deze liederen zijn heel persoonlijke gedichten, maar vele zijn bedoeld voor gebruik in de gezamenlijke erediensten.
• Spreuken een verzameling wijze uitspraken over het leven, bijeen gebracht door koning Salomo.
• Prediker is een filosofische overdenking over de juiste manier van leven en de betekenis ervan.
• Hooglied is een verzameling liefdesliederen die de oprechte liefde tussen man en vrouw bezingen – een indirecte verwijzing naar de liefde van God voor Zijn kerk.

Profetische boeken

• Jesaja bevat veel waarschuwingen over de op handen zijnde Babylonische ballingschap, maar ook veel hoopvolle profetieën over toekomstig herstel en de komst van de Messias.
• Jeremia lijkt inhoudelijk op Jesaja. Dit boek kondigt Gods oordeel aan over de ontrouw en zonde van Israël, maar geeft tegelijkertijd nieuw zicht op een nieuw verbond dat God zal aangaan met Israël en de volken.
• Klaagliederen is een verzameling jammerklachten geschreven door Jeremia, waarin de val van Jeruzalem en de verwoesting van de tempel door de Babyloniërs betreurd wordt.
• Ezechiël is geschreven voor Joden tijdens hun ballingschap. Het boek bevat boodschappen van waarschuwing en troost, en visioenen van een nieuwe tempel.
• Daniël verhaalt de wederwaardigheden van Daniël, een hooggeplaatste wijze in de Babylonische en Perzische wereldrijken. Dit boek bevat ook apocalyptische visioenen van Daniël over de toekomst van Israël en de wereld.
• Hosea bevat Gods beschuldigingen over de ontrouw van Israël, maar legt ook nadruk op het feit dat God trouw zal blijven aan Zijn verbond en herstel zal geven nadat Hij het volk heeft gestraft.
• Joël kondigt ellende aan voor Juda en omliggende landen, maar belooft ook een betere toekomst waarin de Geest van God uitgestort zal worden ‘op alle vlees’.
• Amos voorspelt dat het noordrijk Israël en andere naburige landen gestraft zullen worden door veroveraars uit het noorden, en dat het Messiaanse Rijk tot voltooiing zal komen.
• Obadja waarschuwt het naburige volk van Edom, want ze hebben de Israëlieten heel slecht behandeld en moeten nu Gods oordeel ondergaan.
• Jona vertelt het verhaal van een onwillige profeet die tegen de stad Ninevé moest preken, maar daar geen zin in had omdat hij wist dat God genadig is als mensen zich bekeren. Maar God laat zien dat Hij sterker is dan Jona en de mensen worden daadwerkelijk gespaard.
• Micha kondigt Gods oordeel aan over afgoderij, sociaal onrecht, religieuze hypocrisie en politieke corruptie van Juda en haar leiders. Micha geeft ook enkele glimpen van hoop aangaande de komende Messias en Gods Rijk van gerechtigheid.
• Nahum voorspelt de val van de Assyrische hoofdstad Ninevé, de aartsvijand van Israël.
• Habakkuk de profeet beklaagt zich bij God over alle onrecht en geweld in Juda, maar kan er niet over uit dat God dit beantwoordt met het sturen van Babylonische legers. Habakkuk is heel erg van slag, maar blijft op God vertrouwen.
• Zefanja waarschuwt dat God Israël en de omringende volken zal oordelen, maar ook belooft dat Hij hen herstel zal geven met vrede en gerechtigheid.
• Haggaï moedigt de teruggekeerde ballingen aan om de tempel van God te herbouwen.
• Zacharia beschrijft visioenen over Gods werk ‘achter de schermen’, en profeteert aangaande Israëls herstel.
• Maleachi roept mensen op om hun trouw aan Gods verbond te vernieuwen – niet alleen met uiterlijke maatregelen, maar met heel hun hart. Bovendien kondigt deze profeet de komst van de Messias aan.