Veel mensen vragen zich af of ze zich opnieuw moeten laten dopen. Misschien ben jij gedoopt toen je nog niet begreep wat er gebeurde; misschien werd je gedoopt toen er nog geen sprake was van echt geloof; misschien heb je na je doop een zondig leven geleid en was je niet meer betrokken bij een plaatselijke kerk; misschien ben je gedoopt in een kerk waar het Evangelie niet op de juiste manier wordt verkondigd. Zijn dit redenen om je opnieuw te laten dopen?
Eén doop
Paulus vroeg de gelovigen in Efeze om “de eenheid van de Geest te bewaren door de band van de vrede” (Efeziërs 4:3). Een reden die hij daarvoor noemt is, onder andere, dat we “één Heer, één geloof, één doop” hebben (Efeziërs 4:5). De doop zou een teken van eenheid moeten zijn, niet iets waarover we moeten strijden. Verschillen van inzicht zijn moeilijk te vermijden, maar dit vers zou ons moeten aanmoedigen om voorrang te geven aan het vieren van de ene doop die God aan zijn kerk gaf, boven het strijden voor onze manier van dopen.
Herdoop in de Bijbel
Er is een geschiedenis in de Bijbel die vaak wordt aangehaald ter ondersteuning van de herdoop. Het is Handelingen 19, waar we lezen dat Paulus een groep gelovigen opnieuw doopt. Maar daarbij moet vermeld worden dat dezen alleen de doop van Johannes ontvangen hadden, niet de christelijke doop in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Dit is duidelijk niet van toepassing op de vraag of iemand die voorheen in een kerk gedoopt is, nog een andere doop nodig heeft.
Het is onmogelijk nogmaals gedoopt te worden
Het feit dat er maar één doop is, maakt dat er maar één antwoord mogelijk is op de vraag “Moet ik me opnieuw laten dopen?” Het antwoord is: nee, één doop is voldoende, een tweede keer is nooit nodig. We zouden nog verder kunnen gaan en zeggen: het is onmogelijk om opnieuw gedoopt te worden, want er is maar één doop. Je kunt vaak kopje onder gaan, maar je kunt maar één keer gedoopt worden.
Geldige doop
Jammer genoeg maakt dit geen einde aan alle discussies. Want de volgende vraag dient zich als vanzelf aan: wat is een “geldige” doop? Een veel gehoord antwoord is: een echte doop is door onderdompeling van iemand die wedergeboren is, de betekenis van de doop begrijpt en die zelf heeft aangevraagd. Deze definitie geeft aanleiding tot vele nieuwe “doopbedieningen”, omdat de eerdere besprenkeling niet als geldig wordt gezien. De redenen voor herdoop die we vaak tegenkomen zijn: de kinderdoop als pasgeborene of op een leeftijd waarbij een goed verstaan nog niet mogelijk is; gedoopt zijn in een kerk met een afwijkende leer; gedoopt zijn met te weinig water of zonder onderdompeling; gedoopt zijn en later beseffen dat je toen nog niet echt gered was.
Problemen met herdoop
Er doemen verschillende problemen op als je er deze mening en praktijk op nahoudt.
- Het eerste probleem is dat het regelrecht ingaat tegen de uitspraak van Paulus dat er maar “één doop” is in de kerk. Iedereen gelooft wel in die ene doop, maar in de praktijk zijn er veel verschillende “dopen”, afhankelijk van wat gezien is als de “ware” doop.
- Het tweede probleem is dat de doop gezien wordt als iets erg subjectiefs. Sommige mensen hebben honderden keren het zondaarsgebed gebeden zonder er zeker van te zijn dat Christus werkelijk in hun hart is komen wonen. Op dezelfde manier zijn mensen wel een keer of vier, vijf gedoopt omdat ze er nooit zeker van waren dat ze de laatste keer wel echt geloofden.
- Het derde probleem is dat degene die de doop bedient er nooit zeker van kan zijn dat het een echte doop was. Als degene die hij gedoopt heeft, later tot de conclusie komt dat hij op dat moment nog niet het heilbrengende geloof bezat, dan zou er sprake zijn van een “nepdoop”.
Gods werk in de doop
De enige echte oplossing is, zoals zo vaak, om ons eigen hart en geloof te onderzoeken om te zien of nu echt gedoopt zijn of niet, en te beseffen dat de doop in de eerste plaats niet ons getuigenis is, zoals vaak wordt beweerd, maar een werk van God. Een tekst die dat duidelijk laat zien is Handelingen 10:48. Toen Petrus zag dat Cornelius en andere “heidenen” de heilige Geest ontvingen “beval hij dat ze gedoopt zouden worden in de Naam van de Heere”.
Twee zaken zijn hier waard opgemerkt te worden. Ten eerste beveelt Petrus de doop en daarom mag de doop gezien worden als een kerkelijke handeling. De Bijbelse overtuiging is niet dat wij besluiten tot de doop, maar dat we die ontvangen. Ten tweede betekent de Naam van de Heer hier de autoriteit van Christus (zie bv. Handelingen 4:7-10). De kerk doopt omdat Jezus daartoe opdracht gaf. In de doop belooft Jezus aan de dopeling alle zegeningen waarover het Evangelie spreekt.
Kijk naar Christus
Niemand hoeft zich af te vragen of hij wel het ware geloof had toen hij werd gedoopt. Zolang je naar je eigen hart blijft kijken, is er altijd reden tot twijfel. We moeten naar Christus kijken en naar zijn beloften, en ons verheugen dat die we die ontvingen toen we gedoopt en leden van zijn Lichaam, de Kerk, werden.
De doop redt niet
De doop is in de Bijbel nauw verbonden met redding. Maar, gedoopt zijn betekent niet automatisch dat je ook gered bent. Paulus schreef over het volk Israël naar de Korintiërs: “En allen zijn in Mozes gedoopt in de wolk en in de zee, […] Maar in de meesten van hen heeft God geen welgevallen gehad” (1 Korintiërs 10:2,5a). Je moet je geen zorgen maken of je opnieuw gedoopt moet worden, maar over of je Christus wel vertrouwt voor je redding.
Redenen voor een herdoop
Tot nu toe hebben we duidelijk gemaakt dat het antwoord op de vraag “Moet ik me opnieuw laten dopen?” normaliter “nee” is. Maar dat betekent niet dat het in alle gevallen “nee” is. Er zijn situaties dat een Bijbelse doop nog nodig is: bijvoorbeeld als je in een sekte gedoopt bent; als je niet gedoopt bent in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest; als je gedoopt bent zonder dat er water gebruikt of als je gedoopt werd door iemand die daarvoor in zijn kerk niet bevoegd was.
Een niet-wenselijke doop is niet hetzelfde als een ongeldige doop
Het is waarschijnlijk verhelderend om onderscheid te maken tussen een “geldige” doop en een “ideale” doop. De doop is wellicht te vroeg bediend volgens sommigen, maar dat wil nog niet zeggen dat het geen echte doop was; bij de doop werd misschien veel te weinig water gebruikt volgens anderen, maar dat betekent wederom niet dat het geen echte doop was.
Moet ik opnieuw gedoopt worden?
Dopen is niet iets dat we zelf doen. Het wordt door de kerk gedaan namens God. Het is een belofte en een verzekering tegelijk dat je deel bent van Gods gezin. Ontvang het dus als een gave van God. Het is een geschenk dat maar éénmaal gegeven wordt. Tenzij je de doop hebt ontvangen op een van de onbijbelse manieren die hierboven beschreven zijn, hoef je niet opnieuw gedoopt te worden.