De Bijbel leert ons dat christenen goede werken doen, hoewel ze daarmee niet hun redding kunnen verdienen. Maar moet je christen zijn om goede werken te kunnen doen? Kun je geen goede werken doen als je geen christen bent? Het antwoord is niet eenvoudig.
Niet-christenen doen goede dingen
Als je het leven van alle niet-christenen beschouwt, zul je ontdekken dat ze veel goede dingen doen. Bijvoorbeeld het spreken van de waarheid, het opvoeden van hun kinderen, anderen helpen en geld geven voor een goed doel. Er zijn niet-christenen die in dit opzicht soms zelfs christenen beschamen.
De Bijbel erkent dat ongelovigen goede dingen kunnen doen. In Jesaja 44:28 zegt God van de Perzische koning Cyrus: ‘Hij zal al Mijn welbehagen volbrengen’, en Israël terugbrengen naar hun land. Dat is duidelijk een goede zaak. Maar God zegt ook over deze koning: ‘ U kent mij niet’ (Jesaja 45:5).
In het verhaal van de Samaritaan is de ongelovige degene die goede dingen doet. De priester en de Leviet laten de gewonde reiziger aan zijn lot over, maar de Samaritaan, die niet tot Gods volk behoort, helpt hem.
Nu is dit niet echt gebeurd, het is gewoon een verhaal, een gelijkenis, die Jezus vertelt. Maar Jezus maakt met dit verhaal duidelijk dat zoiets kan gebeuren. En we kennen waarschijnlijk allemaal wel voorbeelden van christenen die faalden en van ongelovigen die daarentegen juist op de goede manier in actie kwamen. De conclusie is dus dat niet-christenen absoluut goede dingen doen en in dit opzicht soms zelfs christenen beschamen.
Goede daden van een niet-christen zijn nog geen goede werken in Bijbelse zin
Maar nu moeten we de volgende stap zetten. In de Bijbel staat ook dat God vanuit de hemel neerziet op de mensenkinderen, en dan zegt Hij: ‘Er is niemand die goed doet, zelfs niet één’. Dit is een citaat uit Psalm 14:3 en het wordt herhaald in Romeinen 3:12. Het is dus blijkbaar mogelijk dat niet-christenen goede dingen doen, maar dat God daarvan nog steeds zegt dat dit geen goede werken zijn.
Laten we hier een ogenblik bij stilstaan. Niet-christenen kunnen allerlei goede dingen doen, anderen helpen, enz., en dit alles met de beste bedoelingen. Maar God zoekt nog iets anders, voordat Hij iets als een goed werk beschouwt, namelijk of iets gedaan wordt uit geloof en om Hem daarmee te eren. In Hebreeën 11:6 lezen we: ‘Zonder geloof is het echter onmogelijk om God te behagen.’
Dat klinkt nogal extreem, maar waarschijnlijk kunnen we het wat begrijpelijker maken met het volgende voorbeeld: een jonge man vervloekt zijn ouders, verbreekt het contact met hen en emigreert vervolgens naar een ander land. Na enkele jaren horen de ouders dat hun zoon heel veel succes heeft; hij is een rijke en gerespecteerde zakenman geworden. Zijn ze nu blij met hun zoon? Nee, ze zijn nog steeds gekwetst, verdrietig en teleurgesteld dat hun zoon niets met hen te maken wil hebben.
Voor het doen van goede werken heb je de Heilige Geest nodig
Als je niet van God houdt, kun je geen goede werken doen met de juiste intentie. Maar als je van God houdt, kun je nog steeds fouten maken bij het doen van goede werken. Je moet namelijk voortdurend worden vernieuwd door de kracht van de Heilige Geest. Als de Heilige Geest in jou leeft, gebeurt er dit: ‘De vrucht van de Geest is: liefde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtmoedigheid, zelfbeheersing’ (Galaten 5:22-23).
Wanneer je een dergelijke persoonlijkheid wordt, zullen je inspanningen goede werken opleveren. Mensen zullen de kracht van God in je zien werken, op een manier die nooit mogelijk is voor iemand die niet in God gelooft, die niet op Jezus vertrouwt en de Heilige Geest niet in zijn hart heeft.