Ik heb een boodschap van hoop voor alle mensen met de pijn in hun hart dat hun kinderen niet geloven. Het is een tekst uit Jeremia: “Er is hoop voor uw nakomelingen, spreekt de HEERE, uw kinderen zullen terugkomen naar hun gebied” (Jeremia 31:17 HSV). Zelfs als je met andere vertalingen vertaalt ‘Er is hoop voor uw toekomst’, wat waarschijnlijk een betere vertaling is, verandert dat de boodschap van deze tekst eigenlijk niet. Want dan is die hoop nog steeds dat uw kinderen zullen terugkomen naar hun gebied.
Ik wil u uitleggen waarom ik geloof dat de Here God u met deze tekst wil bemoedigen over uw kinderen die Hem verlaten hebben. Daarvoor moeten we wel even goed bekijken waar het in dit hoofdstuk over gaat.
Hoop voor Israël
Jeremia profeteert in de tijd dat het tienstammenrijk Israël al bijna 150 jaar in ballingschap leeft.In die situatie gaat Jeremia een boodschap van hoop geven. Hij zal er zelf wel van geschrokken zijn. Decennialang heeft hij het volk gewaarschuwd. Decennialang heeft hij verdriet gehad over het ongeloof van het volk. ‘Och, was mijn hoofd maar water en mijn oog een bron van tranen, ik zou dag en nacht wenen.’ Dat is meer Jeremia. Maar nu vraagt God hem een boodschap van hoop te brengen.
Gods liefde voor Efraïm
Die boodschap is grotendeels bedoeld voor het tienstammenrijk, ook wel Israël of Efraïm genoemd. Jeremia 31:3-22 gaat helemaal over de voorspelde bekering van het tienstammenrijk. In vers 5 staat ‘Opnieuw zult u wijngaarden planten op de bergen van Samaria’. Samaria was de hoofdstad van het tienstammenrijk. Vers 9: ‘Ik ben Israël tot een Vader, en Efraïm- Mijn eerstgeborene is hij.’
Dit had niemand meer gedacht. Zo lang had Israël zich verzet tegen de Here God. Zo lang had Israël gezegd dat het God niet hoefde. Zo lang had het in zonde geleefd. Uiteindelijk werd het weggevoerd uit het land. Dat was een oordeel van God. Maar 150 jaar later zegt de Here God: ‘Ik ben je niet vergeten. Israël, ik ben je Vader. Efraïm, je bent mijn eerstgeborene.’ Dat is raar, want Efraïm was helemaal niet de eerstgeborene. Dat was Ruben. En Juda kreeg de zegen van de eerstgeborene. Maar hier zegt de Here God het tegen Efraim: juist omdat je zo ongehoorzaam bent geweest gaat mijn hart naar je uit. Ik heb je zo lief. Ik denk de hele tijd aan je. En na 150 jaar komt de belofte: Ik ga je thuisbrengen (Jeremia 31:8).
Rachels verdriet
Verderop in Jeremia 31:15 staat er dan over Rachel, de oma van Efraïm, alsof ze nog leeft: Rachel, wat heb je gehuild over je kinderen. Rachel, wat ben je verdrietig over de zonde van je kinderen. Wat ben je verdrietig dat ze God verlaten hebben en dat ze nu weggevoerd worden uit Gods land. De Heere God zegt: stil maar, Rachel, het komt goed. Hoe veel ze ook gezondigd hebben, hoe lang het ook al duurt, hoe alle hoop ook lijkt weg te zijn: het komt goed. ‘Er is hoop voor uw nakomelingen, spreekt de HEERE, uw kinderen zullen terugkomen naar hun gebied.’
Is dat niet precies uw situatie? Al is uw stem misschien niet gehoord buiten uw slaapkamer, maar is uw stem geen rouwklacht en een zeer bitter geween? Weent u niet over uw kinderen en weigert u zich niet te laten troosten omdat ze niet meer in het huis van de God zijn? En is die hoop waarover gesproken wordt niet precies wat u wil horen van de Here?
Zijn deze woorden op ons van toepassing
Maar mag u zich deze woorden toeëigenen? Mag u zich hierdoor laten troosten? Geldt dit voor u? Er is hier een specifieke belofte voor Israël. Toch zeg ik: ja, dit is ook voor uw troost. Daar zie ik twee redenen voor. De eerste reden is dit: zoals we Hem hier leren kennen, zo is God! Gods liefde is van eeuwigheid af (Jeremia 31:3), en duurt tot in eeuwigheid. Het gedrag van Israel heeft daar geen invloed op. Ouders begrijpen dat. Hoe meer je kind de verkeerde kant opgaat, hoe meer je je bewust bent van je liefde voor hem of haar. God zegt tot de kinderen die hem vaarwel zeggen: ‘Je denkt wel dat je los bent van Mij, maar Ik heb je nog niet losgelaten. En ik trek je naar me toe’ (vgl. Jeremia 31:3b). Die God is onze God. Herinner Hem maar aan Zijn eeuwige liefde voor uw kinderen, en vraag Hem hen te trekken met goedertierenheid.
De tweede reden waarom u zich door deze woorden mag laten troosten, is omdat Jeremia 31 niet alleen over Israël gaat. Het is een beschrijving van het nieuwe verbond. Dat weten we omdat dat in Hebreeën 8 wordt gezegd (vgl. Jeremia 31:33 en Hebreeën 8:10). En in het Nieuwe Testament zijn alle zegeningen van het nieuwe verbond voor allen die in de Here Jezus geloven. ‘Er is hoop voor uw nakomelingen, spreekt de HEERE, uw kinderen zullen terugkeren naar hun gebied.’
Dat de gelovigen uit de volken in het nieuwe verbond mogen pleiten op de beloften van God, is volstrekt duidelijk. Of de kinderen van gelovigen ook tot dat verbond horen, daar kan over gediscussieerd worden en dat is ook veel gedaan. Hoe je daar ook tegenaan kijkt, een gedachte daarbij vind ik wel belangrijk. Het nieuwe verbond is veel heerlijker dan het oude verbond. Ik stel mij zo voor dat iemand het nieuwe verbond uitlegt aan een Israëliet uit het oude verbond, en dan probeert uit te leggen dat in het oude verbond beloften waren voor zijn kinderen, maar in het nieuwe niet. Dan zou hij behoorlijk in de war raken. ‘Het nieuwe verbond beter? Hoe dan?’ Hoe het precies zit met de verbondstheologie, weet ik niet. Maar ik weet wel dit: onze kinderen zijn voor God geen vreemden. Hij heeft hen lief. En daarom zeg ik het u als een belofte van het nieuwe verbond: ‘Er is hoop voor uw nakomelingen, spreekt de Heere, uw kinderen zullen terugkomen naar hun gebied.’
Er is hoop! Er is hoop voor onze kinderen. Ik garandeer ‘het gaat wel goed komen’. Daarom is de pijn echt, en daarom blijven de tranen komen. Want ook hier bij Israel gaat het niet over elke laatste Israëliet die terug zal keren. Het gaat om ‘het volk dat aan het zwaard ontkomen was’ (Jeremia 31:3) en ‘het overblijfsel van Israel’ (Jeremia 31:7). Dus niet iedereen. Maar wel ‘een grote menigte’ (Jeremia 31:8). Blijf daarom bidden voor je kinderen en spreken met je kinderen. Er is hoop.