Als ouders willen we het beste voor onze kinderen. En als Christenen weten we dat ‘het beste’ een vreugdevol leven met God is. Maar hoe kunnen we onze kinderen zo opvoeden dat ze volwassen Christenen worden en hun leven aan de Heere toewijden?
Het schokkende antwoord is: dat kunnen we niet. Of onze kinderen een persoonlijk, levend geloof in Jezus Christus als hun Heere en Redder zullen ontwikkelen, ligt buiten onze macht. Geloof kan niet van de ene generatie op de andere doorgegeven worden. Onze kinderen moeten zelf Gods aanbod van vergeving aanvaarden; dat kunnen wij niet voor hen doen.
Maar als ouders hebben we wel een grote invloed op onze kinderen, en dat geeft ons zowel een grote verantwoordelijkheid als een prachtige kans. Ook al is een christelijke opvoeding geen garantie voor eeuwig leven, het is een enorme zegen als onze kinderen opgroeien in een christelijk gezin. En het is onze verantwoordelijkheid als ouders om hen op te voeden “in de onderwijzing en de terechtwijzing van de Heere” (Efeze 6:4).
Geef kinderen onderwijs over God
Het eerste dat we moeten doen, is onze kinderen over God vertellen: “Hoe zullen zij dan Hem aanroepen in Wie zij niet geloven? En hoe zullen zij in Hem geloven van Wie zij niet gehoord hebben?” (Romeinen 10:14).
Het is van levensbelang dat onze kinderen de waarheid kennen over de wereld, over zichzelf en over hun Schepper, zoals die aan ons geopenbaard is in de Bijbel. Dit onderwijs kan al heel jong beginnen, bijvoorbeeld door Bijbelverhalen te lezen, samen te zingen, maar ook door God te betrekken in ons dagelijks leven. Zoals God de Israëlieten opdroeg:
“Daarom zult u de HEERE, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw kracht. Deze woorden, die ik u heden gebied, moeten in uw hart zijn. U moet ze uw kinderen inprenten en erover spreken, als u in uw huis zit en als u over de weg gaat, als u neerligt en als u opstaat. U moet ze als een teken op uw hand binden en ze moeten als een voorhoofdsband tussen uw ogen zijn. U moet ze op de deurposten van uw huis en op uw poorten schrijven” (Deuteronomium 6:5-9).
Dit onderwijs is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de ouders, maar kan ondersteund worden door andere Christenen. Veel kerken bieden zondagsschool aan, in sommige landen zijn er christelijke scholen, en er zijn veel behulpzame boeken, liederen en knutselideeën die ouders helpen bij deze taak. Dit is in het bijzonder belangrijk als het geloof ook voor de ouders nieuw is, of als slechts één van de ouders Christen is.
Geef levende voorbeelden
Net zo belangrijk als kennis over God, zijn levende voorbeelden. De eerste voorbeelden die een kind heeft, zijn zijn ouders. Wij moeten voorleven wat een leven met God inhoudt. Onze kinderen zullen ongetwijfeld merken dat we niet volmaakt zijn — we kunnen niet 24/7 de schone schijn ophouden — maar ze moeten zien dat we oprecht zijn. Ze moeten zien hoe we onze hoop op God stellen, hoe we onze dagelijkse keuzes op de Bijbel baseren, hoe onze prioriteiten worden bepaald door Gods wil.
Opnieuw, wij ouders zijn niet de enige rolmodellen voor onze kinderen. Andere volwassen Christenen kunnen ook inspirerende voorbeelden zijn, vooral voor tieners die de levensstijl van hun ouders niet bepaald als vanzelfsprekend overnemen. Dat is een reden te meer waarom het zo belangrijk is om bij een kerkelijke gemeente te horen! Zoals Hebreeën 13:7 ons oproept: “Denk aan uw voorgangers, die het Woord van God tot u gesproken hebben. Let op de uitkomst van hun levenswandel, en volg hun geloof na”.
Paulus schrijft: “Wees met elkaar mijn navolgers, broeders, en houd het oog gericht op hen die zó wandelen, zoals u ons tot een voorbeeld hebt” (Filippenzen 3:17), en hij moedigt Timotheüs aan: “wees een voorbeeld voor de gelovigen in woord, in wandel, in liefde, in geest, in geloof en in reinheid” (1 Timotheüs 4:12). Dat is onze taak als ouders, maar ook als gemeenteleden — voorbeelden zijn, vooral voor kinderen die wellicht niet zoveel volwassen Christenen om zich heen hebben.
Oefen om met God te leven
Kinderen opvoeden gaat ook over het aanleren van goede gewoonten. “Oefen de jongeman overeenkomstig zijn levensweg, ook als hij oud geworden is, zal hij daarvan niet afwijken” (Spreuken 22:6). Het is belangrijk voor ons geestelijk leven om regelmatig in de Bijbel te lezen, om een gezond gebedsleven te hebben, om kerkdiensten te bezoeken, enzovoort.
Dat alles kan worden geoefend. Als deze dingen ‘normaal’ worden voor onze kinderen, wordt het voor hen veel gemakkelijker om er ook als volwassene mee door te gaan. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn. We kunnen er een gewoonte van maken om met onze kinderen te bidden als ze naar bed gaan. Ze kunnen wennen aan Bijbellezen in de ochtend of na maaltijden. We kunnen ze meenemen naar de kerk en als we contact hebben met medegelovigen. Ze kunnen betrokken worden in christelijke hulpverlening, bij het ondersteunen van wereldwijde zending of evangelisatie-activiteiten in onze buurt. Dit alles is een soort training in discipelschap.
Bid voor hen
In de introductie benoemde ik dat wij onze kinderen niet tot volwassenen Christenen kunnen ‘maken’. Ze hebben persoonlijk geloof nodig en moeten ‘opnieuw geboren’ worden door de Heilige Geest. Wij kunnen dat niet laten gebeuren, maar God wel. Daarom is het zo belangrijk om voor onze kinderen te bidden. Ze zijn in Gods handen. “… terwijl u bij elke gelegenheid met alle gebed en smeking bidt in de Geest en daarin waakzaam bent met alle volharding en smeking voor alle heiligen” — inclusief ons eigen gezin! (Efeze 6:18). We kunnen in onze eigen woorden bidden, of Bijbelverzen als richtlijn nemen. Zie bijvoorbeeld deze 31 gebedspunten van de website Vreugdevolle Roeping, die ook beschikbaar zijn in de PrayAssist app.
Heere, laat redding ontspringen binnen in mijn kinderen, opdat ook zij de zaligheid in Christus Jezus zouden verkrijgen, met eeuwige heerlijkheid (Jesaja 45:8; 2 Timotheüs 2:10)