Soms stellen we deze vraag als er iets naars gebeurd is, als we naar onze eigen mening volledig gefaald hebben en de gevolgen van ons handelen desastreus zijn. Een moeder die even niet oplet en haar kind verdwijnt. Iemand die een verkeersongeval veroorzaakt. Je kunt waarschijnlijk nog wel andere scenario’s bedenken waarin mensen zich schuldig voelen, hoewel hen verteld is dat hun niets te verwijten valt. Maar het schuldgevoel blijft maar knagen.
Echte vergeving vanuit het hart betekent dat ik niet langer vergelding zoek of een grief blijf koesteren voor een misstap of zonde die iemand heeft begaan. Als christenen zouden we moeten weten dat het oordeel en de vergelding aan God zijn, en niet aan ons. Daarom zouden vergeving schenken en ontvangen ons gemakkelijk af moeten gaan. Helaas is dat niet altijd het geval.
Vergeving van God
Als wij zondigen, weten we dat onze relatie met God vertroebeld wordt en dat Hij ons oproept om onze zonde aan Hem te belijden zodat Hij ons kan reinigen van onze schuld. In 1 Johannes 1:9 staat “Indien wij onze zonden belijden, Hij is getrouw en rechtvaardig om ons de zonden te vergeven en ons te reinigen van alle ongerechtigheid”. De zonde wordt schoongewassen, maar we moeten vaak nog wel leven met de gevolgen ervan. God is in staat om deze gevolgen op zo’n manier in ons leven te vlechten dat er toch iets goeds uit ontstaat en zo leren we Hem meer te vertrouwen en lief te hebben en wordt ons karakter gevormd.
Vergeving van anderen
Als wij zondigen, dan doen we niet alleen God tekort, maar vaak ook andere mensen. Dan kunnen we vaak niet anders dan ook naar hen toegaan om op te biechten wat we hebben gedaan en vergeving te vragen. In Mattheüs 5:23-24 staat “Als u dan uw gave op het altaar offert en u zich daar herinnert dat uw broeder iets tegen u heeft, laat uw gave daar bij het altaar achter en ga heen, verzoen u eerst met uw broeder en kom dan terug en offer uw gave”. Dit lijkt moeilijker dan God om vergeving te vragen, want onze medemens is niet altijd zo barmhartig als God. Maar het is wel belangrijk dat we verzoend worden met diegenen die we onrecht aangedaan hebben om in vrede met elkaar te kunnen leven.
Vergeving aan anderen
Wij doen anderen soms onrecht aan, maar het kan ook andersom, dat anderen tegen óns zondigen. Aanvankelijk zijn we misschien boos en beledigd, voelen we ons verraden en zijn we niet bereid om ons te verzoenen met degenen die tegen ons gezondigd hebben. Dit komt nogal eens voor, maar als we het verlangen hebben om God welgevallig te zijn in onze manier van leven, dan kunnen niet heen om Zijn opdracht in Matteüs 6:14-15: “Want als u de mensen hun overtredingen vergeeft, zal uw hemelse Vader u ook vergeven. Maar als u de mensen hun overtredingen niet vergeeft, zal uw Vader uw overtredingen ook niet vergeven”.
Als onze naaste tegen ons zondigt en dat komt opbiechten en vergeving vraagt, dan kunnen we iets van Gods liefde en genade laten zien als we hun die vergeving schenken. Soms kan het even duren voordat de boosheid en teleurstelling verdwijnen, maar met Gods hulp kunnen we echt vanuit ons hart vergeving schenken.
Vergeving aan onszelf
Dit kan soms het allermoeilijkst zijn als we iets vreselijks veroorzaakt hebben of omdat we het gevoel hebben volledig gefaald te hebben. Dan kan het te gemakkelijk lijken om het onszelf niet aan te rekenen. Als dit het geval is, dan moeten we onszelf het volgende voorhouden:
- God bepaalt alles wat er gebeurt. Hij heeft de rampspoed misschien niet veroorzaakt, maar wel toegelaten, en vraagt ons Hem te vertrouwen “dat Hij alles doet meewerken ten goede” (Romeinen 8:28).
- Als wij ons aandeel in de zaak aan God hebben beleden, heeft Hij ons gehoord en vergeven zoals Hij heeft beloofd.
- Onze vijand, de duivel, houdt ervan om ons voortdurend aan te klagen, ons aan onze fouten te herinneren en ons te overladen met onterechte schuldgevoelens, zodat we onszelf maar moeilijk kunnen vergeven. Maar hij is de echte boosdoener in dat geval. Zijn voornaamste strategie is om Gods werk en Zijn mensen te vernietigen. Als wij ons belast en schuldig blijven voelen, niet waard vergeven te worden, dan boekt de duivel een aardig succesje in ons leven. De manier om hier vanaf te komen is te beseffen waar dit schuldgevoel vandaan komt en te beseffen dat we geloof zijn gaan hechten aan een leugen. Want voor elke zonde is er vergeving en die vergeving is al de onze, als we het aan God beleden hebben. Dan mag je in Jezus’ naam de duivel bestraffen en van Jezus vergeving ontvangen en ook de vrijheid die het gevolg is van schuldbelijdenis.
Kan ik mezelf ooit vergeven?
Het antwoord is een eenvoudig “ja”. Als God vergeving heeft uitgesproken, zijn we vrij van schuld.